William Edward Burghardt Du Bois (23 de febreru de 1868, Great Barrington – 27 d'agostu de 1963, Accra) foi un sociólogu, historiador, activista polos derechos civiles, panafricanista, autor y editor afroamericanu estauxunidense.
Nacíu en Massachusetts, Du Bois creció nuna comunidá tolerante y respetuosa pero aun así esperimenta'l racismu durante la so infancia. Dempués de graduase en Harvard, onde ye'l primer negru en llograr un doctoráu en filosofía, convertir en profesor d'historia, socioloxía y economía na Universidá de Atlanta. Du Bois tamién ye unu de los cofundadores de l'Asociación Universal Pal Progresu de los Negros (UNIA).
Algama prominencia nacional cuando ye designáu líder del Movimientu del Niágara, un grupu d'activistes afroestauxunidenses que buscaben la igualdá de derechos pa los negros. Du Bois y los sos partidarios oponer al compromisu de Atlanta de Booker T. Washington, un alcuerdu nel que los negros del sur trabayaríen sumisamente y someteríense a la dominación política blanca, ente que los blancos del sur garantizaren que los negros recibieren oportunidaes educatives y económiques básiques. Du Bois aportunó nos derechos civiles y nel aumentu de la representación política, qu'al so xuiciu tenía de ser impulsada pola élite intelectual afroestauxunidense a la que denominó El Décimu Talentosu. Du Bois nun foi un home relixosu, describiéndose a sigo mesmu como un llibrepensador o agnósticu, y tenía poca paciencia coles ilesies afroestauxunidenses o'l cleru, porque sentía que retrasaben el camín del progresu.
El racismu y la discriminación yeren los oxetivos frecuentes de los discutinios de Du Bois, y protestó ruidosamente contra los linchamientos, les lleis Jim Crow y la discriminación na educación. Du Bois fixo dellos viaxes a Europa, África y Asia. Dempués de la Primer Guerra Mundial, encuestó a soldaos negros en Francia y documentó la intolerancia xeneralizada nel exércitu de los Estaos Xuníos. La so causa incluyía a persones de color de toes partes, particularmente a los asiáticos y africanos na so llucha contra'l colonialismu y el imperialismu. Foi un defensor del panafricanismu y ayudó a entamar dellos congresos panafricanos pa lliberar a les colonies africanes de les potencies europees. Du Bois tamién foi un feminista que sofitó'l movimientu sufraxista femenín nos Estaos Xuníos.
Du Bois foi un autor prolíficu, que produció noveles, ensayos, editoriales, autobiografíes, obres de non ficción y estudios académicos. Nel so papel como editor del diariu de la NAACP The Crisis, publicó munches columnes editoriales importantes. El so llibru de 1903 The Souls of Black Folk foi un trabayu fundamental pa la lliteratura afroestauxunidense, y la so obra maestra de 1935 Black Reconstruction in America desafió la ortodoxa predominante de que los negros nun contribuyeron con nada de valor na dómina de la Reconstrucción. Escribió tres autobiografíes, caúna elles con ensayos alvertíos sobre la socioloxía, la política y la hestoria. Du Bois consideraba que'l capitalismu yera la principal causa de racismu, y xeneralmente foi favorable a causes socialistes a lo llargo de la so vida. Foi un fervosu pacifista y abogó pol desarme nuclear. La Llei de Derechos Civiles, qu'incorporó munches de les reformes poles cualos Du Bois fixo campaña mientres tola so vida, foi promulgada un añu dempués de la so muerte.